Kaedah paling popular meyakinkan bakal pembeli ialah 'testimoni terpilih' (selected testimony). Ada yang mengutarakan testimoni secara VCD, kaset audio, emel, laman web, petikan surat atau 'pengakuan' dalam edaran risalah.
Adakah testimoni sedemikian boleh dianggap sebagai bukti kukuh? Adakah testimoni sedemikian boleh menjadikan dakwaan keberkesanan ubat atau produk mencapai tahap ‘yakin’?
Kebanyakan ‘testimoni’ seperti di atas bukan bukti aqli.
Ia bukan bukti saintifik tetapi hanyalah petikan ‘beberapa kejayaan’ tanpa menjelaskan peratus kejayaan berbanding kegagalan.
Tidak diterangkan bahawa bilangan ‘kejayaan’ itu kecil berbanding ribuan ‘kegagalan’ di mana ramai pengguna tidak memperoleh apa-apa kesan daripadanya kecuali kehilangan wang!
Tektik 'not telling the whole truth' digunakan, yang gagal tidak dinyatakan, yang 'berjaya' digembar-gemburkan.
Adakah tektik ini berpaksikan hukum Islam?
Tidak dinyatakan jumlah sampel, tidak diberikan samada sipengguna yang berjaya hanya sanya menggunakan bahan atau produk berkenaan tanpa dicampuradukkan dengan penggunaan pelbagai ubat dan terapi yang lain.
Dari segi ilmiah, mengikut kaedah ilmu statistik, sekadar cebisan pengalaman baik segelintir pengguna yang sering diutarakan di dalam testimoni tidak boleh dijadikan dalil, hujjah atau bukti.
Ianya tidak ‘signifikan’ dan tidak saintifik kerana tiada bukti kesembuhan timbul ‘hanyasanya’ kerana penggunaan produk atau terapi berkenaan.
Dalam banyak keadaan, kesembuhan atau kemujaraban mungkin berlaku ketika sipesakit mengunakan pelbagai penawar, menjaga pemakanan dan mempunyai tahap kekuatan mental (mental strength) yang berbeza. Sejauh mana dapat dipastikan bahawa hanyasanya terapi atau produk berkenaanlah yang menyebabkan kesembuhan tersebut?
Bagaimana boleh seseorang dengan yakin mengaku atau mendakwa atau membayangkan bahawa produknya memang akan membawa kesembuhan bagi kes penyakit yang sama?
Oleh itu, testimoni sedemikian tidak boleh diterima sebagai bukti yang meyakinkan, bukan sesuatu yang melebihi tahap dzhann, jauh dari menghampiri tahap yakin.
Lain kali ejen penjual cuba menjual produknya dengan menggunakan kaedah testimoni terpilih kepada anda, tanyakan ada beliau sendiri yakin bahawa testimoni ini betul-betul dibuat oleh orang berkenaan?
Tanyakan adakah beliau yakin tiada kemungkinan testimoni tersebut direka dan dikarang sendiri oleh syarikat yang nak mempercepatkan jualan produknya?
Tanyakan adakah beliau tahu dengan pasti berapa peratus testimoni kejayaan ini berbanding jumlah pengguna yang telah menggunakan produk beliau.
Tanyakan berapa sampel yang disoal-selidik, apakah instrumen yang digunakan dalam soalselidik tersebut?
Tanyakan tidakkah pelik tiada testimoni yang negatif?
Adakah beliau tahu berapa peratus testimoni yang memberikan pandangan negatif terhadap produk tersebut?
Jika ia penjual yang ikhlas, yang kuat berpegang kepada prinsip agama dalam mu'amalah jual-beli, jika ia faham bahawa menyebarkan sesuatu tanpa bukti kukuh dilarang agama, maka pasti beliau tidak akan terlalu beria-ia mempertahankan produknya.
Ia tahu bahawa tektik 'not telling the whole truth' untuk melariskan produknya bertentangan dengan ajaran Islam.
No comments:
Post a Comment